Sáng ngày 15/9/2022, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến phản biện xã hội đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Trung ương có đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; đồng chí Trần Hồng Hà, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; đồng chí Lê Tiến Châu, Ủy viên BCH Trung ương Đảng - Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; đồng chí Ngô Sách Thực, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.

Dự Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Cao Bằng có đồng chí Lương Tuấn Hùng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Dân vận, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; đồng chí Đặng Thị Duyên, Phó Chủ tịch  Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cùng đại diện lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh; đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường; đại diện Hội đồng tư vấn Dân chủ - Pháp luật; Hội đồng tư vấn Dân tộc - Tôn giáo; đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Cao Bằng; Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Hòa An; Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam các phường: Sông Hiến, Đề Thám.

Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Cao Bằng.

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 16 chương, 240 điều, quy định về quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai và thống nhất quản lý về đất đai, quản lý và sử dụng đất đai, quyền và nghĩa vụ của công dân, người sử dụng đất đối với đất đai thuộc lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đối tượng áp dụng Luật là cơ quan Nhà nước thực hiện quyền hạn và trách nhiệm đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai, thực hiện nhiệm vụ thống nhất quản lý Nhà nước về đất đai; người sử dụng đất; các đối tượng khác có liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất.

Tại Hội nghị, có 18 ý kiến phát biểu tâm huyết, trách nhiệm của các giáo sư, chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn, các hội đồng tư vấn, đại biểu các tỉnh thành trong cả nước. Các đại biểu tập trung phản biện đối với Dự án Luật và đề xuất hoàn thiện các nội dung: Việc thể chế những quan điểm mới theo Nghị quyết số 18-NQ/TW; các chủ trương của Đảng về đất đai; sự phù hợp của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) với Hiến pháp năm 2013 và các luật khác có liên quan; việc thể chế hóa các quy định liên quan đến MTTQ Việt Nam trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); quy định về quyền và trách nhiệm của Nhà nước đối với đất đai; quy định về quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất; các quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; quy định về đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất…Hoàn thiện quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch giảm khiếu kiện, các ý kiến đề nghị cần cụ thể hóa trong Luật các tiêu chí, điều kiện đối với trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì mục đích quốc gia, công cộng; bồi thường theo giá thị trường và xác định rõ nguồn gốc đất; Về đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất: rà soát, hoàn thiện quy định các điều kiện áp dụng đấu giá, đấu thầu, phân định rõ các trường hợp áp dụng hai hình thức này, bảo đảm tính minh bạch, khả thi, thuận lợi trong quá trình thực hiện. Trong một dự án chỉ áp dụng một hình thức thu hồi đất.

Nhiều ý kiến cho rằng nhiều quy định trong dự thảo vẫn còn chung chung, chưa cụ thể, chưa thể chế hóa đầy đủ các chính sách mới trong Nghị quyết số 18-NQ/TW. Nhiều vấn đề phức tạp, nhạy cảm, cần tiếp tục đánh giá tác động kỹ lưỡng, cụ thể hóa chính sách bảo đảm đồng bộ, khả thi, hiệu quả. Vẫn còn nhiều nút thắt, mâu thuẫn, chồng chéo giữa các quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng đất, chưa tạo không gian mới, động lực cho phát triển, bảo đảm an ninh quốc phòng; giảm tối đa thủ tục hành chính. Phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương thiết lập công cụ kiểm soát quyền lực, giám sát thực hiện, khắc phục ách tắc, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong quản lý, sử dụng đất, giảm khiếu kiện về đất đai cần quy định rõ hơn.

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam  ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến phát biểu tâm huyết, sâu sắc của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học, đồng thời nhấn mạnh: thời gian qua, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam rất quan tâm đến việc xây dựng Dự án Luật Đất đai (sửa đổi), bởi Dự án Luật này không chỉ là Dự án Luật lớn, quy mô rộng, tác động đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, chính trị, môi trường, quốc phòng - an ninh, tác động đến mọi cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân mà còn là một Luật khó, thực tiễn tồn tại nhiều vướng mắc, phát sinh nhiều tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, ảnh hưởng lớn đến quyền và lợi ích của Nhân dân. Sau hội nghị này, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chỉ đạo bộ phận chuyên trách tập hợp, tổng hợp các ý kiến, kèm theo văn bản phản biện của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, trọng tâm là những nội dung, những ý kiến còn khác nhau gửi cơ quan chủ trì soạn thảo có trách nhiệm phân tích, tiếp thu và phản hồi lại theo quy định.