Hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính “ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của, ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít”, các cấp ủy, chính quyền huyện Hà Quảng đang tập trung huy động mọi nguồn lực, “chạy đua” với thời gian, quyết tâm hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát (XNT, NDN) trên địa bàn.

Thời gian qua, tại xã Mã Ba, công tác xây dựng mới, sửa chữa nhà ở cho các hộ được diễn ra trong không khí khẩn trương nhưng đầy ấm áp và nghĩa tình. Hằng ngày, khắp xóm làng rộn ràng tiếng xe chở vật liệu xây dựng, tiếng trộn xi măng, đóng gạch… xen lẫn tiếng cười nói của bà con như thổi bừng sức sống mới cho những mái nhà đang từng bước hoàn thiện. Không còn cảnh nhà tranh vách đất, mái tôn rách nát, thay vào đó là những căn nhà kiên cố, gọn gàng hiện hữu trên từng cung đường, mở ra hy vọng mới cho người nghèo, người neo đơn, hộ chính sách nơi đây.

Gia đình anh Hầu Thế Vinh, ở xóm Rằng Khoen là một trong những hộ nghèo của xã Mã Ba được hỗ trợ XNT, NDN. Anh Vinh chia sẻ: Gia đình tôi nhiều năm nay sinh sống trong ngôi nhà đã xuống cấp, không đảm bảo an toàn nhưng cuộc sống khó khăn nên chưa khi nào dám nghĩ đến việc sẽ có được một căn nhà kiên cố. Nhận được 60 triệu đồng từ nguồn hỗ trợ của Bộ Công an, tôi mạnh dạn làm thủ tục vay Ngân hàng Chính sách xã hội 40 triệu đồng, cùng với số tiền gia đình tích góp được để xây dựng căn nhà mới khang trang có tổng diện tích 120 m². Quá trình xây dựng được anh em họ hàng, bà con trong xóm giúp đỡ nên đã giảm được rất nhiều chi phí. Từ nay gia đình tôi yên tâm sinh sống, con cái có nơi học tập ổn định, không còn lo sợ mỗi khi trời mưa to, gió lớn nữa.

Bí thư Đảng ủy xã Mã Ba Hoàng Văn Việt cho biết: Năm 2025, xã được giao xóa 117 nhà tạm, NDN, tuy nhiên qua rà soát, có 3 hộ không còn thuộc đối tượng hỗ trợ của đề án nên thực tế triển khai là 114 nhà. Đến nay, xã đã triển khai thực hiện được 73 nhà, trong đó, hoàn thành 30 nhà, đang thi công 43 nhà. Hiện, xã còn 44 nhà chưa thi công nhưng có 14 hộ xin rút khỏi đề án; 26 nhà dự kiến khởi công trước ngày 19/5/2025, 4 nhà dự kiến khởi công sau ngày 19/5/2025. Xã đang tích cực kêu gọi sự chung tay của các tổ chức, cá nhân và chính quyền cấp trên để đảm bảo đủ kinh phí, vật liệu xây dựng, giúp các hộ sớm có nơi ở ổn định, từ đó vươn lên trong cuộc sống.

Năm 2025, huyện Hà Quảng được giao 57 tỷ 832 triệu đồng thực hiện xóa 1.108 nhà tạm, NDN (1 tỷ 792 triệu đồng từ năm 2024 chuyển sang xóa 49 nhà tạm, NDN). Riêng chỉ tiêu giao năm 2025 hơn 56 tỷ đồng xóa 1.059 nhà tạm, NDN (ngân sách Trung ương 15 tỷ 660 triệu đồng, ngân sách địa phương 2 tỷ 396 triệu đồng, nguồn tiết kiệm chi 5% là 5 tỷ 580 triệu đồng, nguồn huy động xã hội hóa và nguồn của Bộ Công an 32 tỷ 404 triệu đồng). Các đối tượng thụ hưởng thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững 443 nhà; 594 nhà thuộc Chương trình XNT, NDN (phát sinh ngoài đề án); 19 nhà ngoài chương trình mục tiêu quốc gia; người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ 3 nhà. 

Công tác vận động nguồn lực xã hội hóa được quan tâm thực hiện bằng nhiều hình thức như: ban hành thư ngỏ tuyên truyền vận động; tổ chức buổi gặp mặt giữa lãnh đạo huyện với những người con ưu tú của quê hương, các tổ chức, cá nhân... huy động được hơn 660 triệu đồng. Tính đến ngày 5/5/2025, toàn huyện đã triển khai thực hiện được 627/1.108 nhà, đạt 56,59% kế hoạch. Trong đó, hoàn thành 223 nhà (xây mới 164 nhà, sửa chữa 59 nhà); đang thi công 404 nhà (xây mới 311 nhà, sửa chữa 93 nhà). Riêng năm 2025, đã hoàn thành 202 nhà, đang thi công 399 nhà. Thực hiện giải ngân hơn 1 tỷ đồng cho 18 nhà; nguồn kinh phí đối ứng của hộ gia đình 5.947 triệu đồng; hỗ trợ đóng góp 1.031 ngày công lao động. Hiện nay, huyện đã phân bổ nguồn kinh phí tiết kiệm chi 5% ngân sách Nhà nước 5 tỷ 580 triệu đồng. Đối với nguồn kinh phí ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương và nguồn hỗ trợ của Bộ Công an, huyện đang chuẩn bị các văn bản để quyết định giao chỉ tiêu phân bổ vốn hỗ trợ cho các xã, thị trấn triển khai, thực hiện.

Là huyện nghèo với 16/21 xã, thị trấn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, trong quá trình triển khai thực hiện còn gặp một số vướng mắc liên quan đến vấn đề đất đai; nhiều hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn không có kinh phí đối ứng; giao thông đi lại không thuận tiện cho việc vận chuyển vật liệu xây dựng; thiếu nhân lực lao động… Trong khi đó, nguồn kinh phí vận động xã hội hóa của huyện không đảm bảo để thực hiện hỗ trợ cho các gia đình theo chỉ tiêu đã được phê duyệt, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai chương trình. Hiện, huyện còn 481 nhà chưa triển khai thi công. Qua rà soát, có 152 hộ dự kiến xin rút khỏi danh sách của đề án, số nhà thực tế cần triển khai là 329 nhà (xây mới 249 nhà, sửa chữa 80 nhà); trong đó, 259 nhà dự kiến khởi công trước ngày 19/5/2025, 70 nhà dự kiến khởi công sau ngày 19/5/2025.

Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Hà Quảng Bế Văn Bưu cho biết: Để đảm bảo hoàn thành chương trình theo như đã cam kết với tỉnh, huyện đã chỉ đạo các thành viên trong Ban Chỉ đạo cấp huyện, cấp xã tập trung triển khai quyết liệt, thường xuyên cập nhật báo cáo tiến độ thực hiện theo từng tuần, tháng, quý và kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo điều hành, hướng dẫn giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện. Phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng ngành, đơn vị, địa phương theo từng loại nguồn vốn cụ thể; yêu cầu phải có những cách làm sáng tạo, quyết liệt, sát với tình hình thực tế đối với từng địa bàn phụ trách; trực tiếp đến chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc xây dựng, sửa chữa nhà ở đảm bảo chất lượng và tiến độ hoàn thành mục tiêu đề ra. Đặc biệt ưu tiên giúp đỡ các hộ thuộc diện gia đình chính sách, có người già neo đơn, có người khuyết tật, thiếu nhân lực lao động.

Đối với những hộ nghèo khó khăn về kinh phí đối ứng, các tổ chức đoàn thể phối hợp với Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện tạo điều kiện cho các gia đình được vay vốn ưu đãi hoặc tiếp cận các khoản hỗ trợ tài chính để XNT, NDN. Đối với 70 hộ gia đình dự kiến khởi công sau ngày 19/5/2025, huyện tiếp tục chỉ đạo tăng cường động viên gia đình xem xét, đẩy nhanh thời gian khởi công công trình, nhằm đảm bảo hoàn thành XNT, NDN trên địa bàn huyện trước ngày 30/9/2025.