Như thường lệ cứ vào dịp đầu xuân mới nhiều lễ hội truyền thống của tỉnh bắt đầu khai hội phục vụ nhu cầu tâm linh của các tầng lớp Nhân dân và cũng để đón du khách thập phương về tham quan, cầu may... Tiêu biểu như: lễ hội đền Vua Lê, chùa Đà Quận, đền Kỳ Sầm, chùa Đống Lân, chùa Phố Cũ... ở Cao Bằng từ tháng Giêng đến hết mùa xuân còn có một số lễ hội lớn, ngày lễ, Tết mang đậm bản sắc văn hóa và phong tục, tập quán của người Tày, Nùng...
Đặc biệt là so với năm 2021, 2022 tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp tỉnh tạm ngừng tổ chức lễ hội, hoạt động tập trung đông người chỉ tổ chức phần lễ, năm nay các lễ hội được mở lại, các nghi thức dâng hương, tế lễ, tri ân các bậc tiền nhân có công với nước được thực hiện bảo đảm thành kính, trang nghiêm.
Lễ hội Đền Kỳ Sầm nhằm cúng thần, cúng Phật, cầu phúc, cầu may, tưởng nhớ đến thánh nhân Nùng Trí Cao - người đã có công lao to lớn trong việc bảo vệ quê hương đất nước và Nhân dân trong vùng. (Ảnh: Tony Huy).
Các hoạt động lễ hội (lễ hội truyền thống, lễ hội văn hóa...) đảm bảo tốt về thuần phong mỹ tục, không có hoạt động tiêu cực, phản cảm trong lễ hội đầu năm 2023. Đối với các lễ hội lớn như Lễ hội Đền Vua Lê, Lễ hội tranh đầu pháo huyện Quảng Hòa, Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông huyện Hòa An, Bảo Lâm, Hà Quảng, Lễ hội chùa Phố Cũ, Đền Kỳ Sầm... đều có xây dựng chương trình, kế hoạch với các nội dung hoạt động cụ thể như: đảm bảo an ninh trật tự, tuyên truyền trực quan, công tác thực hiện nghi thức cúng lễ, công tác đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh...
Đối với lễ hội Tranh đầu pháo là lễ hội truyền thống độc đáo với màn tranh pháo hoa đầu xuân của các xã tại thị trấn Quảng Uyên, huyện Quảng Hòa để cầu mong cho một năm mới may mắn, phát tài, phát lộc, là một nét văn hoá đặc sắc từ xưa đến nay ở Cao Bằng gắn liền với sự linh thiêng của miếu Bách Linh. Được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào cuối tháng 9 năm 2020. Hàng năm, cứ vào ngày 02/02 Âm lịch, Nhân dân và du khách thập phương lại nô nức về Quảng Uyên trảy hội…
Lễ hội Tranh đầu Pháo huyện Quảng Hòa. (Ảnh: Fanpage Văn hóa Thể thao phong trào Cao Bằng)
Đặc biệt, năm 2023 một số huyện đã tổ chức Ngày hội văn hoá dân tộc Mông, đã phát huy bản sắc văn hoá dân tộc Mông, thu hút đông đảo Nhân dân tham dự, qua đó tiếp tục củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở địa phương. Các hoạt động được tổ chức vui tươi phấn khởi gắn với văn hóa địa phương như: tổ chức các trò chơi dân gian, múa rồng, múa lân, thi ẩm thực, chấm các gian hàng trưng bày các sản vật của địa phương, các sản phẩm đạt các thương hiệu OCOP,… Công tác quản lý lễ hội được thực hiện tốt, các Ban Quản lý tại các di tích đã tổ chức trực, mở cửa tạo điều kiện cho Nhân dân và du khách đến dâng hương và tham quan di tích. Phần Lễ đảm bảo trang nghiêm, thành kính; phần Hội diễn ra sôi nổi, lành mạnh, thu hút đông đảo Nhân dân trong và ngoài tỉnh tham gia. Các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng diễn ra tại các di tích, đền, chùa được đảm bảo đúng với văn hóa truyền thống, không có các hiện tượng lợi dụng di tích, cơ sở thờ tự để trục lợi hoặc thực hành mê tín dị đoan.
Hoạt động lễ hội của tỉnh Cao Bằng đã đi vào nề nếp, công tác quản lý lễ hội được thực hiện tốt, góp phần xây dựng hình ảnh lễ hội văn minh, lành mạnh, an toàn và tiết kiệm đem lại giá trị tinh thần vui tươi, phấn khởi cho bà con Nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Mông Thị Hoàn