Chiều 16/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh thảo luận tại tổ cùng các tỉnh: Điện Biên, Cần Thơ, tham gia góp ý dự thảo Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) và chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 thành phố Hồ Chí Minh.

Dự thảo luật được chỉnh lý để bổ sung 23 cơ chế, chính sách tại dự thảo Nghị quyết và chương trình quy định về đầu tư xây dựng đường sắt; dự thảo Luật mới gồm 4 chương và 60 điều. Sửa đổi Luật Đường sắt lần này nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình triển khai luật, đáp ứng yêu cầu phát triển giao thông vận tải bền vững, phù hợp với cam kết quốc tế và yêu cầu hội nhập, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ và bảo đảm an toàn giao thông, bảo vệ môi trường.

Chủ trì thảo luận tại tổ, đại biểu Quản Minh Cường, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị các vị ĐBQH góp ý với các nội dung liên quan đến dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi) như: Việc luật hóa các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt; quy định hiệu lực thi hành không đồng thời của Luật (1/7/2025 và 1/1/2026); Một số nội dung cụ thể: phạm vi điều chỉnh của Luật đối với các loại hình đường sắt (đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao, đường sắt chuyên dùng); cơ chế phát triển đô thị quanh đường sắt (mô hình TOD) và khai thác quỹ đất vùng phụ cận nhà ga; huy động, phân bổ và quản lý nguồn vốn đầu tư phát triển đường sắt (ngân sách nhà nước, vốn địa phương, PPP, ODA...); các giải pháp rút ngắn quy trình, thủ tục đầu tư dự án đường sắt (thiết kế FEED, thi tuyển kiến trúc, thực hiện trước một số công việc, thực hiện đồng thời...). Về đề xuất của Chính phủ đề nghị “giao Chính phủ chủ trì và phối hợp với cơ quan chủ trì thẩm tra, các cơ quan liên quan nghiên cứu giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật trên cơ sở ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; báo cáo Quốc hội về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật”.

Tham gia góp ý tại tổ, Đại biểu Trần Hồng Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết: Với vai trò là cơ quan soạn thảo dự án Luật đại biểu nhấn mạnh vai trò quan trọng của đường sắt đối với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong những năm tháng chiến tranh, thời bao cấp và thực tế hiện nay. Việc bổ sung các cơ chế, chính sách vào dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi) nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về chính sách phát triển đường sắt hiện đại,đồng bộ, bền vững, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện và kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng của đất nước; khắc phục những tồn tại,bất cập về thể chế, tạo động lực mới cho sự phát triển của ngành đường sắt, thúc đẩy tính cạnh tranh của phương thức vận tải đường sắt; nâng cao hiệu lực, hiệu quả phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân, cũng như công tác quản lý nhà nước về hoạt động đường sắt; tăng cường phân cấp phân quyền rút ngắn trình tự, thủ tục xây dựng dự án đường sắt, khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia đầu tư, kinh doanh đường sắt.

Về giới hạn phạm vi các chính sách đặc thù chỉ áp dụng cho đầu tư xây dựng dự án đường sắt quan trọng quốc gia, dự án đường sắt do Quốc hội quyết định chủ trương; đề xuất bổ sung quy định về giám sát độc lập trong việc thực hiện các cơ chế đặc thù và quy định vai trò quản lý nhà nước bảo đảm kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, tiêu chuẩn kĩ thuật, bảo đảm an ninh quốc phòng đối với dự án đường sắt theo quy định của pháp luật về đầu tư. Đồng thời, rà soát đưa ra khỏi dự án luật: 3 chính sách về bãi đổ thải vật liệu xây dựng chuyển mục đích sử dụng rừng và đề xuất đưa vào Nghị quyết chung của kỳ họp và phạm vi áp dụng cho các dự án đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng, Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái; 2 chính sách về bố trí huy động nguồn vốn vì các chính sách này gắn với yêu cầu điều kiện của từng dự án cụ thể từng thời kỳ và sẽ được xem xét khi quyết định chủ trương đầu tư; lược bỏ 19 Điều so với dự thảo Luật đã trình và đề nghị nghị cho phép điều chỉnh chương trình lập pháp năm 2025 của Quốc hội như báo cáo tại Tờ trình số 489/TTr-CP ngày 9/6/2025; thống nhất nội dung Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) sau khi bổ sung cơ chế chính sách để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt theo kết luận của cấp có thẩm quyền và thông qua tại Kỳ họp thứ 9.