Cao Bằng là tỉnh miền núi vùng cao biên giới, điều kiện tự nhiên có nhiều khó khăn; có 95% dân số là dân tộc thiểu số; có 9/13 huyện, thành phố là huyện biên giới, giáp với Trung Quốc; trình độ dân trí thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao, giao thông đi lại khó khăn, dân cư phân bố rải rác... Việc thực hiện chính sách dân tộc được tỉnh xác định là một nội dung có ý nghĩa chính trị đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trong đó, chủ trương “Phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” theo tinh thần Chỉ thị số 06/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ được các cấp ủy, chính quyền quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện và quán triệt tới toàn thể cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân.
 

Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Nguyễn Thúy Anh tặng quà xã Cải Viên (Hà Quảng) nhân dịp khánh thành Nhà văn hóa xóm Tà Piầu, xã Cải Viên.

 Ủy ban MTTQ tỉnh phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh, các địa phương tiến hành bầu chọn người có uy tín ở cộng đồng đề nghị UBND tỉnh ra quyết định công nhận. Năm 2012, có 2.285 đại biểu; năm 2013, có 2.424 đại biểu; năm 2014, có 2.480 đại biểu. Đây  chính là lực lượng nòng cốt trong công tác tuyên truyền vận động nhân dân phát huy quyền làm chủ, thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động do MTTQ các cấp và chính quyền địa phương phát động; là “cầu nối” giữa Đảng với nhân dân. Tập hợp, phản ánh ý kiến, kiến nghị, tâm tư nguyện vọng của nhân dân với Đảng và Nhà nước. Góp phần củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng công tác vận động, tập hợp quần chúng cho người uy tín. Nhiệm kỳ qua, Ủy ban MTTQ tỉnh phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổ chức 18 lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho trên 1.600 người có uy tín, Ủy ban MTTQ các huyện thành phố phối hợp với Trung tâm bồi dưỡng chính trị tổ chức 15 lớp bồi dưỡng cho trên 1.000 người có uy tín và Trưởng Ban Công tác Mặt trận. Mỗi năm, Ủy ban MTTQ tỉnh xuất bản 12.000 cuốn bản tin nội bộ về công tác mặt trận cung cấp thông tin tới người có uy tín tiêu biểu ở cơ sở.

Phát huy vai trò của người có uy tín trong công tác tuyên truyền vận động đồng bào các dân tộc thiểu số tích cực hưởng ứng Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư” gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia lao động sản xuất,  chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, phát triển vườn đồi, vườn rừng... Qua đó, cuộc sống của đồng bào các dân tộc trong tỉnh có nhiều đổi thay, nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số đã thoát nghèo. Xuất hiện nhiều người có uy tín sản xuất kinh doanh giỏi về: chăn nuôi bò, lợn, trồng trúc sào, thuốc lá, mía ..., cho thu nhập từ 80 - 150 triệu đồng/năm. Góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trong toàn tỉnh từ 38,06% (năm 2010) xuống còn 24,22% (năm 2013). 

Tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong thực hiện Cuộc vận động "Ngày vì người nghèo", người có uy tín đã vận động đồng bào các dân tộc phát huy tinh thần "Tương thân, tương ái” trong cộng đồng, tự nguyện quyên góp tiền, vật liệu, ngày công lao động hỗ trợ xây dựng hàng trăm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo, hiến đất làm đường dân sinh, làm nhà sinh hoạt cộng đồng và nhiều công trình phúc lợi công cộng khác. Thực hiện có hiệu quả phong trào "Đền ơn đáp nghĩa”, nhân đạo từ thiện. Vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc. Hằng năm, có trên 98% khu dân cư tổ chức "Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc". Thông qua các hoạt động của ngày hội, đồng bào các dân tộc  được gặp gỡ, giao lưu, tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ tạo không khí sôi nổi,  phấn khởi, tình làng, nghĩa xóm càng thêm đoàn kết, gắn bó. 

Qua các hoạt động ở cộng đồng, vai trò của người uy tín ngày càng được khẳng định và phát huy. Nhiều người có uy tín tiêu biểu được quần chúng tín nhiệm giới thiệu tham gia HĐND, Ủy ban MTTQ các cấp. Được bầu làm trưởng  xóm, tổ dân phố, trưởng ban công tác mặt trận ở khu dân cư. Tham gia Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng, Tổ hòa giải ở cơ sở. Người uy tín đã tham gia hòa giải được 3.210 vụ việc, trong đó, hòa giải thành công 2.176 vụ việc. Thực hiện giám sát 1.843 vụ việc, kiến nghị phản ánh 435 vụ việc. Phối hợp giải quyết kịp thời các vấn đề phức tạp nảy sinh trong cộng đồng dân cư, góp phần đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương, hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo ngay từ cấp cơ sở. Tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do HĐND cấp xã bầu kết quả đạt tốt. Những nỗ lực, cố gắng của người có uy tín đã đóng góp đáng kể vào việc củng cố, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở ngày càng vững mạnh.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động chấp hành pháp luật trong cộng đồng dân cư, "xây dựng khu dân cư an toàn", người có uy tín đã tuyên truyền vận động các xóm, tổ dân phố tích cực tham gia phong trào "Toàn dân tham gia phòng ngừa, tố giác tội phạm, cảm hóa, giáo dục người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư"; tham gia phong trào “Toàn dân tham gia tự quản đường biên, cột mốc”. Vận động đồng bào dân tộc thiểu số không tin, không nghe, không để kẻ xấu xúi giục, lôi kéo, gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Thời gian qua, cùng với nhân dân địa phương, người uy tín đã cung cấp cho các cơ quan chức năng nhiều nguồn tin có giá trị; phát hiện nhiều vụ việc có liên quan đến buôn bán, vận chuyển ma túy, mua bán phụ nữ, trẻ em, góp phần giữ vững quốc phòng - an ninh  khu vực biên giới. 

Ghi nhận, biểu dương những đóng góp tích cực của người uy tín ở cộng đồng, Hằng năm nhân dịp lễ, tết, Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, MTTQ các cấp thăm hỏi, động viên và tặng quà cho những người có uy tín tiêu biểu. Tổ chức Hội nghị biểu dương khen thưởng 600 người có uy tín tiêu biểu, xuất sắc trong đồng bào dân tộc thiểu số. Tổ chức đoàn đại biểu người có uy tín tiêu biểu đi tham quan học tập kinh nghiệm các tỉnh bạn, gặp gỡ các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các ban, bộ, ngành Trung ương tại Hà Nội. 

Các hoạt động đã kịp thời khích lệ, động viên người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số phát huy vai trò trách nhiệm ở cộng đồng, gương mẫu trong các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, tích cực vận động nhân dân tham gia lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân  vững mạnh.